PRAATJE AAN EEN BAR

Zo, zaterdag als examinator nog wat lol beleefd in Nieuwegein...?" "Ja 't was maar goed dat ik daar weer was, want daar zouden me toch weer een stel slagen voor instructeur, je houdt het niet voor mogelijk."

"Wij zaten daar voor instrumenten en werkelijk daar wisten ze haast niets van. Eerst kregen we één van die lui uit Leeuwarden, je weet wel de Friese Club of zoiets."

We vroegen die gup: "Waar vlieg je en wat doe je voor de kost?"

Zegt 'ie: "Ik vlieg op Leeuwarden en heb natuurkunde gestudeerd"

Dat was stom, dat moet je vooral tegen ons zeggen.

Vroegen we die snob: "Zo, zo gestudeerd, dan hebben we voor jou een leuke opdracht, die jij even voor ons uit moet rekenen. Stel je vliegt in een bel met 1 meter stijgen per minuut, hoeveel cc lucht stroomt er dan uit de thermofles per seconde? Reken ons dit even voor met behulp van de liftformule. Dat kon dat joch niet eens. Dat heeft nou gestudeerd."

Zeg ik tegen hem: "Jij hebt een leerling en die vraagt jou hiernaar, leg hem dit even uit."

Zegt me die gast: "Dat ga ik hem helemaal niet uitleggen, want een leerling hoeft alleen maar te weten dat er lucht in en uit stroomt."

"Nou ja, nou vraag ik je, zo iemand kan toch niet slagen wel? Voor de andere vakken allemaal goede cijfers, dus als wij er niet geweest waren.....

Komt de tweede. Weer een Fries. Leuk hè . Ik zie die kale eens aan en denk verrek die ken ik. Moet je horen. Diezelfde heeft al eens hier bij ons z'n doellandingen gemaakt. Enfin ik moest toen z'n vijfde doellanding controleren en ja hoor die zat er in. Mazzel natuurlijk, maar daar kon ik niks meer aan veranderen. Ik zal die doellandingen in z'n boekje aftekenen en daar zegt me die vent: "Zo dan heb ik nu m'n Z.V.B."

Ik zeg: "Nee jij moet jouw 3 examenvluchten nog doen."

Zegt 'ie: "Die heb ik al op m'n eigen club gedaan, maar omdat m'n doellandingen verlopen waren moet ik van de RLD m'n doellandingen overdoen en dat heb ik nu gedaan, dus ik heb m'n Z.V.B."

Nou toen heb ik ze niet afgetekend he. Zo even je Z.V.B. halen kom nou. Ik weet niet eens of ie wel vliegen kan en dan zal ik de boel aftekenen. Hij kwaad en naar de andere instructeurs hier bij ons. Zeggen die ook nog dat ik niet zo flauw moet doen en z,n papieren moet tekenen. Allemaal veel te soepel he. Dus ik zeg tegen die knul: "Joh, jij gaat met mij een examenvlucht maken en alleen als die goed is teken ik jouw doellanding af. Fideel van me he, ik geef hem nog een kans, even een extra examenvluchtje. Zegt ie: "Vertrouw je soms de examenvluchten die ik op Leeuwarden gedaan heb niet. Dat zijn toch ook instructeurs, zo,n examenvlucht hoef ik toch niet over te doen?"

Leg ik hem de zaak nog even duidelijk uit he. Ik zeg: "Luister eens even. Die amateurs op Leeuwarden die mogen jou geen examenvlucht afnemen als jouw doellandingen verlopen zijn. Misschien heb jij daar wel een vriendje bij zitten, die voor een pilsje examenvluchten aftekent. Dat kan toch, dat kan ik niet controleren, dus jij maakt een examenvlucht met mij of ik teken niet. Wij hebben toen een examenvlucht gemaakt en daarna heb ik z'n papieren getekend.

Diezelfde zit hier tegenover me. En eerst maar vriendelijk tegen me doen. Natuurlijk hopen dat ik het vergeten was, maar mooi niet.

M'n collega begint en vraagt hem: "Waar kom je vandaan en wat doe je voor de kost?"

Zegt ie: "Ik ben leraar geschiedenis." Dat was stom van hem he, dat moet je nou juist niet tegen ons zeggen. Vraagt m'n maat: "Wie won in 1934 de Rhönwedstrijd?"

Blijft het stil en dat is geschiedenisleraar, nou vraag ik je? Zegt m'n maat: "Als je die weet heb ik verder geen andere vragen." Wij wisten het zelf ook niet, dus hij had zo met een Duitse naam kunnen bluffen, maar dan had ik nog wel een paar vragen. Zegt 'ie: "Doe mij de andere vragen maar."

Wij stellen hem wat vragen over de variometer. Natuurlijk weet hij precies de stof uit het boek op te lepelen. Maar ja dat kan iedereen die kan lezen. Hij legt uit dat bij een gecompenseerde variometer de statische druk lager gemaakt wordt d.m.v. bijvoorbeeld een Braunschweigbuis en dat dat de statische druk min de stuwdruk is. Vragen wij hem: Geef dat nou eens in formule weer, wat is de invloed van de stuwdruk op de statische druk. Lepelt 'ie op ½ rho Ö². Dat staat in het boek, dus dat bedoelen we niet. Wij hem helpen: Je vliegt met een lekker gangetje met gecompenseerde variometer door een daalgebied, je kijkt op je variometer en hoe bereken je dan de invloed van de stuwdruk op de gecompenseerde variometer? Reken dat eens even uit met behulp van de liftformule.

Daar kon die Fries niet eens uit komen en hij had nog wel een 9,6 voor Aerodynamica. Die lui van Aerodynamica maken veel te gemakkelijke vragen, als wij er niet waren......

Dit was al de tweede vraag die hij miste. We hadden hem toen al kunnen laten zakken, maar wij gaven hem nog een kans. Goed van ons he. Wij gaan het hebben over de hoogtemeterinstellingen en de fouten van deze meter. Sproeit hij weer even snel de inhoud van het boek over dit onderwerp over ons heen. Net alsof we daar van onder de indruk zouden komen. Dus ik vraag hem: "QNE he, op welke hoogte schakel je over?" Zegt 'ie: " 3500 voet". Vraag ik: "Welk Flight Level heb je dan?"

Zegt 'ie:"Ongeveer FL 35." Vraag ik: "Kan het ook FL 25 zijn?"

Zegt 'ie: "Dat weet ik zo niet, maar afhankelijk van de druk in de atmosfeer is het hoger of lager dan 35 en dat kun je via de radio opvragen door te vragen naar het transition level. Dan weet je het."

"Ja", zeg ik. "maar jouw radio doet het niet, hoe kom je er dan achter."

Moest ik hem nog verder op weg helpen. Je vliegt met 1040 milibar op je hoogtemeter en je schakelt over naar QNE. Welk Flight Level heb je dan...?

Schitterend, ik had hem klem, je zag hem stotteren en hij begon hardop te denken. Zegt 'ie: "Dan moet ik eerst naar de grond terug, op de grond 1040, dan ligt 1013.2 er boven, dat scheelt 27 milibar, dat is 27 keer 8 meter is zo'n 200 meter"

"Ja", zeg ik "en hoeveel voet is dat?"

"Zo'n 600 voet dus 6 Flight Levels dat wordt dan FL 35 min 6 is 29 dus FL 25 komt niet voor."

Daar kwam hij zonder hulp niet eens vlot uit. Stom he en zie je het voor je, een Fries aan het vliegen; moet iets uit rekenen; gaat dan eerst naar de grond.

Vraagt mijn maat nog: "Wat betekenen die letters, QFE, QNH, QNE. Zegt 'ie: "Dat staat ook niet in het hoofdstuk instrumenten, maar QFE betekent, field elivation maar wat QNE betekent? Moesten we hem uitleggen dat dat Q Never Exeed of Q Never Esk betekent, wist 'ie niet, hadden ze hem nooit verteld. Je zag hem denken, ask ?? esk??

Vraagt m'n maat: "Wat gebeurt er als iemand de QNE aan de toren vraagt?" Je had hem moeten zien: 1013.2 aan de toren vragen dat doe je toch niet? "

"Juist snap je, Q never Ask, leuk he." Hij vond het niet leuk en wij hadden ook niets meer to Ask.

Wij wisten genoeg.

"Maar hebben jullie die dag dan niemand laten slagen?"

"Jazeker, ken jij die jongen van hiernaast? Ja die blonde knul? Nou die is er door.

Ik zeg altijd maar zo:

Een goede buur is beter dan een verre Fries."

Commentaar:Zakken voor een examen is natuurlijk nooit leuk. Soms slaag je voor een onderdeel waar je eigenlijk te weinig vanaf wist, maar daar hoor je de mensen nooit over. Indertijd zakte ik voor dit onderdeel.

Eigenlijk had ik geen reden om te klagen, want er waren onderdelen bij die hoger uitvielen dan ik verwacht had en dat er in een serie examens eens een keer een onderdeel bijzit dat moeilijker uitvalt dan je verwacht, dat moet je doorelkaar nemen. Hetzelfde onderdeel bleek op het examen een half jaar later veel gemakkelijker te zijn. Achteraf neem ik de examinatoren dan ook niets kwalijk, integendeel ik waardeer juist dat er mensen zijn die dit nuttige werk voor de zweefvliegerij doen. Aan één van de examinatoren dank ik nog een lesje in thermieken, in een vlucht van totaal maar 25 minuten gingen we op 18 mei '89 in een ASK21 in een 5 meterbel naar 1900 meter.

Tot slot geef ik volledig toe dat bovenstaand verhaal een door mij gekleurde weergave is. De werkelijkheid heb ik met fantasie bewerkt en ook heb ik er, om het wat smakelijk te maken, een flinke scheut anti-fries doorheen geklutst.

± 1993