8.12 PRESTATIES EN OPERATIONELE BEPERKINGEN VAN BATTERIJEN
Verdeeld over dit document is reeds aandacht gegeven aan de prestaties en operationele beperkingen van batterijen (accu’s). Zie hiertoe de hoofdstukken 4 ‘Gewicht en Balans’ en 6 ‘Instrumenten’. Zonder in herhaling te willen treden, vat ik deze hieronder samen.
8.12.1 Prestaties en Operationele Beperkingen van Batterijen
Batterij
Batterijen bestaan uit één of meerdere chemische cellen. In de cel van een batterij vindt een chemische reactie plaats waarbij elektriciteit wordt opgewekt. In een primaire cel is dit proces niet omkeerbaar; in een secundaire cel wél. Een primaire cel is derhalve niet oplaadbaar, een secundaire cel kan een groot aantal malen opnieuw worden opgeladen.
Capaciteit
Batterijen hebben een beperkte capaciteit welke afneemt met afnemende temperatuur. Batterijcapaciteit wordt uitgedrukt in Ampère-uur (Ah). Hoe meer stroom de batterij moet leveren, hoe korter deze dit kan volhouden. Om de capaciteit van batterijen te vergroten, kunnen meerdere, dezelfde, batterijen naast elkaar worden gebruikt.
Als de batterij bijna leeg is, zullen als eerste de grote stroomgebruikers er mee stoppen. Dat zijn de radiozenders (VHF-COM radio en Mode-S transponder) en de elektromotor van het uit- en in klapmechanisme van een eventuele hulpmotor. Vaak hebben dit soort hulpmotoren aparte batterijen welke niet in verbinding staan met de overige elektrische apparatuur aan boord.
Laden
Als de batterij ‘leeg’ is, dient deze opnieuw te worden opgeladen. Het laden van moderne batterijen dient op de grond te gebeuren met speciale batterijladers. Batterijen in zweefvliegtuigen worden tijdens het vliegen niet opgeladen. Eventuele zonnecellen op een zweefvliegtuig worden alleen gebruikt ter ontlasting van de batterij.
Veiligheid
Batterijen zijn beveiligd tegen de nadelige gevolgen van een te hoge stroom als gevolg van een kortsluiting door middel van een smeltzekering op de batterij.
Zwaartepunt
Afhankelijk van hun plaatsing, beïnvloeden batterijen de ligging van het zwaartepunt en daarmee de besturings- en stabiliteitseigenschappen van het vliegtuig.
Onderhoud
Batterijen moeten te allen tijde onbeschadigd, schoon en droog worden gebruikt.
Opmerking
Een speciaal punt van aandacht geldt voor Lithium batterijen. Lithium batterijen staan bekend om hun zeer hoge energiedichtheid en zijn daarom populair bij elektromotoren die een propeller aandrijven. Bij verkeerd gebruik of bij een beschadiging kunnen deze batterijen tot zelfontbranding komen.